Η φημολογούμενη επένδυση μεγάλων αραβικών κεφαλαίων στη χώρα μας, είτε πρόκειται για τον χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού είτε για το λιμάνι του Αστακού, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, θετικές και αρνητικές. Ο τέως καθηγητής αραβικής ιστορίας των Πανεπιστημίων Columbia και Ιωαννίνων, Βασίλης Χρηστίδης, ανήκει, ωστόσο, στην κατηγορία των επιστημόνων που βλέπει απλά την επανάληψη μιας ιστορίας που ξεκίνησε πριν από περίπου 1.100 χρόνια.
«Οι Αραβες ήρθαν από την Ισπανία, απ’ όπου είχαν αρχικά εκδιωχθεί. Αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι, ήταν οικογένειες εμπόρων, κτηματιών, τεχνιτών κ.λπ. Αρχικά πήγαν στην Αίγυπτο και γύρω στο 825 τους έδιωξαν και από εκεί. Οι Αιγύπτιοι τους έδωσαν, μάλιστα, και πλοία, προτείνοντάς τους να εγκατασταθούν στην Κρήτη. Εφτασαν στη Μεγαλόνησο και έμειναν εκεί για περίπου 150 χρόνια, μέχρι το 961, όταν εκδιώχθηκαν από τον Νικηφόρο Φωκά», εξηγεί ο κ. Χρηστίδης.
Ο καθηγητής Χρηστίδης επισημαίνει ότι η οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης εκείνα τα χρόνια ήταν εντυπωσιακή. «Μέχρι την άφιξη των Αράβων η Κρήτη ήταν ένα
απαρχαιωμένο νησί, που είχε μείνει στον μινωικό πολιτισμό. Η παρουσία τους τη μετέτρεψε σε ένα νησί με διεθνείς εμπορικές σχέσεις με περιοχές όπως η Αίγυπτος, η Ισπανία και η Σικελία. Το πόσο σπουδαίο εμπορικό κέντρο έγινε η Κρήτη λόγω της παρουσίας των Αράβων αποδεικνύεται από το γεγονός ότι νομίσματα που κόπηκαν εκείνη την εποχή ανακαλύφθηκαν ακόμα και στη Σκανδιναβία», λέει.
Εκτός από την εμπορική άνθηση, ωστόσο, η Κρήτη ήταν και κέντρο πολιτισμού, μολονότι σήμερα δεν έχει μείνει κάποιο μνημείο που να το αποδεικνύει. «Οι πληροφορίες που έχουμε προέρχονται μόνο από τις φιλολογικές πηγές των Αράβων. Αποδεικνύουν, πάντως, ότι στο νησί είχαν χτιστεί τζαμιά και δικαστήρια, ενώ στην Κρήτη ζούσαν και πολλοί διανοούμενοι. Ας μην ξεχνάμε πως μεταφράσεις έργων αρχαίων Ελλήνων, όπως ο Γαληνός, έχουν επιζήσει χάρη στις μεταφράσεις των Αράβων. Προς το παρόν, πάντως, δεν έχουν γίνει ανασκαφές για να βρεθούν τα μνημεία που σίγουρα υπάρχουν», τονίζει ο κ. Χρηστίδης.
Οι πειρατές
Σε κάθε περίπτωση ο καθηγητής χαρακτηρίζει «τραγική διαστρέβλωση» την επικρατούσα άποψη ότι οι Αραβες που έφτασαν στην Κρήτη ήταν πειρατές και λωποδύτες. «Μιλάμε για επιστήμονες, τεχνίτες και ανθρώπους με οικογένειες, που είχαν εκδιωχθεί και κατέληξαν στην Κρήτη. Δεν ήταν σε καμία περίπτωση πειρατές. Αυτό ισχύει, όντως, για τους Αραβες που ήρθαν στο Αιγαίο μερικούς αιώνες αργότερα. Αλλά στην περίπτωση των Αράβων της Κρήτης ο ισχυρισμός αυτός είναι αβάσιμος».
Για τις οικονομικές εξελίξεις της εποχής μας ο κ. Χρηστίδης θεωρεί ότι οι Ελληνες και οι Αραβες μπορούν να συνεργαστούν άψογα. «Οταν ζούσα στην Αίγυπτο, είχα διαπιστώσει ότι οι Ελληνες ως νοοτροπία ήταν πολύ πιο κοντά στους ντόπιους. Πιθανότατα αυτό είχε σχέση με το γεγονός ότι οι Αιγύπτιοι δεν μας έβλεπαν ως αποικιοκράτες, σε αντίθεση με την άποψή τους για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Θεωρώ ότι οι επενδύσεις από το Κατάρ είναι μια πολύ καλή ευκαιρία, γιατί οι εμίρηδες έχουν πολλά χρήματα και τα επενδύουν με έξυπνο τρόπο. Ακόμα και ως εργοδότες είναι πολύ πιο κοντά στη νοοτροπία των Ελλήνων απ’ ό,τι, για παράδειγμα, οι Κινέζοι», καταλήγει ο καθηγητής.
Β. Χρηστίδης
Από τη χώρα του Νείλου στην Ελλάδα και στον κόσμο
Ο Βασίλης Χρηστίδης γεννήθηκε στην Αίγυπτο και σπούδασε στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Το 1970 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο φημισμένο πανεπιστήμιο Princeton και ξεκίνησε την ακαδημαϊκή καριέρα του στην αραβική ιστορία.
Τα πανεπιστήμια στα οποία δίδαξε στο εξωτερικό, από το 1970 έως το 2002, περιλαμβάνουν το Columbia, το St John’s College, το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα και το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Στην Ελλάδα δίδαξε στο Αριστοτέλειο, στο Πανεπιστήμιο Ρόδου και στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ενώ κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του καριέρας έδωσε διαλέξεις σε διεθνούς κύρους πανεπιστημιακά ιδρύματα όπως η Σορβόνη.
Εχει γράψει πολλά βιβλία για την ιστορία του αραβικού κόσμου, αποσπώντας ακαδημαϊκά βραβεία. Τα τελευταία χρόνια ζει στην Ελλάδα και είναι πρόεδρος του Ινστιτούτου Ελληνοανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου