Υπερδιπλάσια έσοδα από αυτά που έχει εισπράξει από 1996 ως το 2009, στο 1/3 του χρόνου, θα χρειαστεί το υπουργείο Οικονομικών για επίτευξη του υπερφιλόδοξου στόχου για 50 δισ. από αποκρατικοποιήσεις μέχρι και το 2015.
Το ελληνικό Δημόσιο έχει εισπράξει από το 1996, που έχει ξεκινήσει να κάνει αποκρατικοποιήσεις, μέχρι και το 2009 δηλαδή σε 15 χρόνια, συνολικά έσοδα 21,6 δισ. και με την ελληνική οικονομία να παρουσιάζει μέσο ρυθμό ανάπτυξης 3,7% του ΑΕΠ στο διάστημα αυτό.
Σήμερα, με την ύφεση να υπολογίζεται στο 3,2% - 3,5% του ΑΕΠ για το 2011 το ελληνικό Δημόσιο δηλώνει έτοιμο να εισπράξει μέσα σε τρία χρόνια 15 δισ. και μέσα στην επόμενη πενταετία το τεράστιο ποσό των 50 δισ. ευρώ.
Σαν να μην έφτανε αυτό ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, σε δηλώσεις του μέσα στο σαββατοκύριακο ανέφερε ότι η αξιοποίηση της ακίνητης
περιουσίας να γίνει σε «συνθήκες αγοράς χωρίς την ιδέα ξεπουλήματος».
Η έκθεση του ΔΝΤ -παρότι υποστηρίζει απόλυτα εκτεταμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων- δεν διστάζει να κρατά επιφυλάξεις για την επιτυχία του ελληνικού εγχειρήματος προγράμματος, τόσο χρονικά όσο και ποσοτικά. Ενώ λοιπόν υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση ενός τόσο μεγαλεπήβολου προγράμματος μπορεί να μειώσει το δημόσιο χρέος κατά 18% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 44 δισ. ευρώ, δεν κρύβει και τις αμφιβολίες του διεθνούς οργανισμού κυρίως για τα ασφυκτικά μικρά χρονικά περιθώρια του προγράμματος. Τούτο δε τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι το πρόγραμμα θα εκτελεστεί και σε «συνθήκες αγοράς» δηλαδή στην ευνοϊκότερη κατά περίπτωση οικονομική συγκυρία για κάθε περιουσιακό στοιχεία που εκποιείται.
Ωστόσο, αναφερόμενη η έκθεση στις ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους ενσωματώνει την απαίτηση για αποκρατικοποιήσεις με συνολικά έσοδα 12,7 δισ. ευρώ δηλαδή 5,5% του ΑΕΠ τη διετία 2011 -2012.
Αν και ο στόχος του ΔΝΤ, δηλαδή το 5,5% του ΑΕΠ ή 12,7 δισ., φαντάζει εφικτός σε σχέση με το 15% του ΑΕΠ (36 δισ. ευρώ) που ζητεί η Ε.Ε. δεν είναι καθόλου εύκολος αφού η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει ποτέ να συγκεντρώσει έσοδα αποκρατικοποιήσεων ύψους άνω των 6 δισ. ευρώ ακόμη και τις καλές ημέρες όταν η ελληνική οικονομία είχε ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης 4% του ΑΕΠ και οι χρηματιστηριακές και μόνο αγορές ζούσαν στιγμές ευφορίας.
Παρ' όλα αυτά το οικονομικό επιτελείο έχει ετοιμάσει και αναμένεται να εγκρίνει την Τρίτη ή το αργότερο τη Τετάρτη ένα γενικό πλάνο αποκρατικοποιήσεων που θα παρουσιάσει ο πρωθυπουργός την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής.
Το σχέδιο θα έχει όπως είναι φυσικό αιχμή την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας η αξία της οποίας υπολογίζεται (χωρίς όμως να έχει καταγραφεί) κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Επίσης θα περιλαμβάνει και μια σειρά από σκέψεις που θα αφορά εισηγμένες και μη εταιρίες του Δημοσίου αλλά και «πακέτα» μακροχρόνιας παραχώρησης σε υποδομές.
Εισηγμένες ΔΕΚΟ
Λύσεις που θα περιλαμβάνουν τη διατήρηση του δημόσιου ελέγχου με περαιτέρω αποκρατικοποίηση αναζητά το οικονομικό επιτελείο για τις αποκρατικοποιήσεις των κερδοφόρων εισηγμένων επιχειρήσεων.
Στην έκθεσή του για την τέταρτη δόση του δανείου, το ΔΝΤ ανεβάζει το ύψος των περιουσιακών στοιχείων των δημοσίων επιχειρήσεων στα 44 δισ. ευρώ και τη σημερινή αξία των μετοχών (χωρίς να υπολογίζεται και η υπεραξία των δικαιωμάτων διοίκησης) στα 8 δισ. ευρώ
Στη ΔΕΗ
τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Εκτός από την έντονη αντίδραση της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, η αξιοποίηση της επιχείρησης συνδέεται με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η οποία έχει καθυστερήσει υπερβολικά. Επιχείρημα υπέρ της ιδιωτικοποίησης θα είναι ο εκσυγχρονισμός των πεπαλαιωμένων μονάδων που πρέπει να αντικατασταθούν με άλλες νέας τεχνολογίας ώστε το 2013, όταν οι τιμές ρύπων θα αυξηθούν κατακόρυφα, να μπορεί να αντεπεξέλθει στο διεθνή ανταγωνισμό. Μια ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι η αποκρατικοποίηση σε ποσοστό 49% της εταιρείας δικτύου της ΔΕΗ η οποία αναμένεται να συγκεντρώσει έντονο διεθνές ενδιαφέρον αφού η ΔΕΗ κατέχει το ρόλο του κόμβου μεταξύ της Ανατολής με τα Ανατολικά και τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ιταλία.
Στον ΟΤΕ τα πράγματα είναι πιο απλά δεδομένου ότι το ποσοστό που έχει απομείνει στο Δημόσιο (κατέχει σήμερα το 16%) και η έντονη παρουσία της Deutsche Telekom δεν αφήνουν και πολλά ενδεχόμενα για την πλήρη ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού. Μέχρι στιγμής υπάρχει σταθερή θέση για διατήρηση κάποιου ποσοστού δημόσιου ελέγχου της εταιρείας η οποία επιτυγχάνεται ακόμη και αν το ποσοστό του Δημοσίου μειωθεί στο 5%.
Στον ΟΠΑΠ εκείνο που σταματά τους υπευθύνους είναι το ενδεχόμενο της πλήρους ιδιωτικοποίησης του κρατικού τζόγου στην Ελλάδα και τη μετατροπή της σε ένα βαλκανικό «Μακάο». Σε πρώτη φάση το Δημόσιο αναμένει έσοδα ύψους 500 -700 εκατ. ευρώ από την ανανέωση των αδειών των παιχνιδιών που εκμεταλλεύεται ο Οργανισμός αλλά και τις νέες άδειες για το ιντερνετικό στοίχημα που θα αποκτήσει μέσω του σχετικού προνομίου που του εκχωρείται από το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση της αγοράς τυχερών παιγνίων.
Οι εταιρείες Υδρευσης Αθηνών και Θεσσαλονίκης ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) αποτελούν ακόμη ένα αντικείμενο αποκρατικοποίησης. Και οι δύο έχουν πρόβλημα κακής ποιότητας δικτύου και χρειάζονται βελτίωση και κυρίως καλύτερη διοίκηση.
Τράπεζες
Οι κρατικές τράπεζες από «φιλέτα» τα παλαιότερα χρόνια αποτελούν πλέον� πονοκέφαλο σε ό,τι αφορά την αξιοποίησή τους. Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο το οποίο παρά τη σημερινή χαμηλή αποτίμησή του έχει ως βασικό προνόμιο το εξαιρετικά θετικό ισοζύγιο των καταθέσεών του είναι ένα πρόβλημα για το σε ποια χέρια θα καταλήξει και ποιες θα είναι οι συνέπειες για το υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα.
Η Αγροτική είναι άλλο ένα δύσκολο «σταυρόλεξο». Η διοίκηση θα πρέπει να ξεφορτωθεί μέχρι και το Μάρτιο όλες τις μη τραπεζικές συμμετοχές της τράπεζας (ζωοτροφές, βιομηχανίες τροφίμων, ΕΒΖ) και να ολοκληρώσει την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Ερωτήματα εγείρει επίσης και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων το οποίο αναρωτιέται σε ποια κατηγορία το κατατάσσει το ελληνικό κράτος. Το υπουργείο Οικονομικών βλέπει ως σωτηρία το διαχωρισμό Παρακαταθηκών από τα Δάνεια και την αλλαγή της νομικής της μορφής σε Α.Ε. Από εκεί και πέρα σχεδιάζει να τη βάλει να συμμετάσχει στην κάλυψη της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της ΑΤΕ και στη συνέχεια να τις συγχωνεύσει, ενισχύοντας έτσι κεφαλαιακά την ΑΤΕ και τραπεζικά το ΤΠΔ. Mε αυτό το σχήμα και έχοντας καλύψει και την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που αναμενόταν στα 350-400 εκατ. ευρώ θα μπορέσει να μπει και η Αγροτική Τράπεζα στη λίστα των αποκρατικοποιήσεων τουλάχιστον από το προσεχές έτος.
Λιμάνια
Στο θέμα των 386 μεγάλων και μικρών λιμανιών της χώρας οι πληροφορίες θέλουν αξιοποίηση σε δύο ταχύτητες. Στην πρώτη θα βρεθούν τα λιμάνια στρατηγικής σημασίας που αποτελούν πύλες εισόδους της χώρας.
Στην κατηγορία αυτή μπαίνει για δεύτερη φορά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μετά την αποτυχημένη απόπειρα με την Hutchinson, τα δύο λιμάνια της Αττικής (Λαύριο, Ραφήνα) και τα λιμάνια της Πάτρας της Ηγουμενίτσας του Βόλου και του Αστακού τα οποία προσελκύουν αξιόλογους αριθμούς εμπορευματοκιβωτίων. Στα λιμάνια αυτά, η αξιοποίηση θα γίνει με τη διαδικασία του ΟΛΠ , δηλαδή τη μακροχρόνια παραχώρηση κυρίως του εμπορευματικού τμήματος του κάθε λιμανιού. Τα υπόλοιπα μικρότερα λιμάνια θα αξιοποιηθούν σε «πακέτα».
Αεροδρόμια
Στην ίδια λογική με τα λιμάνια θα αξιοποιηθούν και τα αεροδρόμια. Τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης και του Ηρακλείου τα οποία έχουν μεγάλες ελλείψεις σε υποδομές και υψηλές υπεραξίας θα αναζητήσουν ιδιώτες οι οποίοι θα λειτουργήσουν όπως η Hochtief στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Στα μικρότερα από τα αεροδρόμια θα υπάρξουν κοινές εταιρείες με ιδιώτες να κατέχουν της διοίκησης δύο ή τριών αεροδρομίων σε μια ενιαία γεωγραφική περιοχή.
Fast Track
Παράλληλα όμως με τις μικρότερες αξίες στο χαρτοφυλάκιο της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξουν εξελίξεις και στο πρώτο μεγάλο ακίνητο το οποίο βαίνει προς αξιοποίηση. Τα 6.000 στρέμματα του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού.
Σε σύσκεψη που έγινε την Παρασκευή υπό τον πρωθυπουργό με τη συμμετοχή του υπουργού Επικρατείας αρμόδιου για θέματα ακίνητης περιουσίας, Χάρη Παμπούκη, αποφασίστηκε μέσα στο Απρίλιο να παρουσιαστεί η πρόταση με πολεοδομικούς όρους της αξιοποίησης της έκτασης. Θα οριστούν δηλαδή οι χώροι πρασίνου (είναι σαφές ότι θα προβλέπεται η δημιουργία μητροπολιτικού Πάρκου), οι ελεύθεροι χώροι, τα δίκτυα συγκοινωνιών τηλεπικοινωνιών και η διαχείριση οχημάτων που θα δημιουργηθούν στην περιοχή και φυσικά οι χώροι οικιστικής και εμπορικής εκμετάλλευσης.
Στη συνέχεια θα γίνει νέος διαγωνισμός για την αρχιτεκτονική πλέον μελέτη του χώρου η οποία θα ολοκληρώσει πλέον και την κυβερνητική πρόταση για την αξιοποίηση για την έκταση του Ελληνικού. Αποφασιστικό βέβαια ρόλο στην όλη υπόθεση της αξιοποίησης θα παίξει η ταχεία σύσταση και λειτουργία της εταιρείας Ελληνικό Α.Ε. που έχει περιληφθεί ως διάταξη στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Οι συνθήκες πιέζουν ώστε η νέα αυτή εταιρεία να συσταθεί και να λειτουργήσει ώστε να διευκρινιστεί στις λεπτομέρειές της η περιουσία και έκταση του προς αξιοποίηση ακινήτου στο Ελληνικό. Η ολοκλήρωση αυτής της φάσης θα δώσει και το έναυσμα για πιο ουσιαστικές διαπραγματεύσεις του υπουργού Επικρατείας, Χάρη Παμπούκη, με την Qatar Investment Authority για την αξιοποίηση του Ελληνικού.
Οι πρώτες συναντήσεις της κυβέρνησης με τις επτά τράπεζες
Σήμερα θα γίνουν οι πρώτες συναντήσεις των εκπροσώπων των επτά εμπορικών τραπεζών τις οποίες προσκάλεσε το υπουργείο Οικονομικών για τη δημιουργία των δύο πρώτων «καλαθιών» εμπορικών ακινήτων που θα μπουν άμεσα σε τροχιά αξιοποίησης σε τουριστική, οικιστική και εμπορική χρήση.
Οι εκπρόσωποι των εταιρειών διαχείρισης Real Estate από την Εθνική, την Alpha Bank , την EFG Eurobank , την Πειραιώς, την Emporiki Bank, τη Marfin και την Αγροτική Τράπεζα θα συναντηθούν σήμερα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών προκειμένου να καθορίσουν το σχέδιο δράσης για το ξεκαθάρισμα του κρατικού χαρτοφυλακίου των ακινήτων.
Πληροφορίες θέλουν το ένα από τα δύο «πακέτα» που προκριθούν να προορίζεται αποκλειστικά για τουριστική χρήση και το δεύτερο για εμπορική και οικιστική χρήση. Από το χαρτοφυλάκιο για οικιστική αξιοποίηση το Δημόσιο αναμένει την κάλυψη στεγαστικών αναγκών δημοσίων υπηρεσιών, εξοικονομώντας ένα μέρος από τα περίπου 500 εκατ. ευρώ που δαπανά κάθε χρόνο το Δημόσιο για ενοίκια.
Παρότι το χρονοδιάγραμμα είναι ιδιαίτερα στενό οι εκπρόσωποι των τραπεζών φιλοδοξούν να έχουν ολοκληρώσει τη δουλειά τους έγκαιρα. Τούτο διότι, εκτός από το ρόλο του συμβούλου διαχείρισης, το Δημόσιο τους επιφυλάσσει και ρόλο συμβούλου πώλησης αφού σε δεύτερη φάση σε σχήματα με μεγάλες ξένες τράπεζες θα αναζητήσουν και αγοραστές για τα ακίνητα του Δημοσίου.
Η δημιουργία καλαθιών ακινήτων θα προέλθει από ακίνητη περιουσία που έχουν τα χαρτοφυλάκια αρχικά της ΚΕΔ Α.Ε., της Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε. και της Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. Στη συνέχεια αναμένεται να επεκταθεί όμως και στα ακίνητα που διαθέτουν δημόσιοι οργανισμοί και μη εισηγμένες δημόσιες επιχειρήσεις, ώστε να υπάρξει συνολική καταγραφή και αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας.
Θα συνεχιστεί και το 2012 και το 2013 και το 2014 αλλά και το 2015 μέχρις ότου εξαντληθεί η αξιοποιήσιμη δημόσια ακίνητη περιουσία.
Μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο όμως δεν αναμένεται να λυθεί με οριζόντιες ρυθμίσεις, είναι και το θέμα των καταπατημένων ακινήτων του Δημοσίου. Σύμφωνα με έρευνα, που είχε κάνει στις αρχές της δεκαετίες του 2000 ο τότε υπουργός Οικονομικών, περίπου το 40% από τα 90.000 στρέμματα του Δημοσίου έχουν υποστεί μερική ή ολική καταπάτηση από ιδιώτες.
Το πρώτο βήμα για το ξεκαθάρισμα, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, θα είναι η χορήγηση τίτλων ιδιοκτησίας σε εκτάσεις όπου υπάρχουν σήμερα ολόκληρες πόλεις παλιννοστούντων στους οποίους επί δεκαετίες δεν έχουν χορηγηθεί τίτλοι ιδιοκτησίας. Οι περιπτώσεις αυτές θα ξεκαθαριστούν μέσα από το χαρτοφυλάκιο της ΚΕΔ και στη συνέχεια θα αποδοθούν -έναντι εύλογου τιμήματος- νέες άδειες ιδιοκτησίας.
Η ΔΕΠΑ
Η ΔΕΠΑ που βρίσκεται από το 2003 σε τροχιά αποκρατικοποίησης θα πρέπει να συμφωνήσει με τους μεγάλους ομίλους από τη Γαλλία οι οποίοι ενδιαφέρονται ότι θα συμμετέχουν ενεργά και στα διευρωπαϊκά project που έχει κερδίσει η εταιρεία. Στην κατεύθυνση αυτή σχεδιάζεται η αποκρατικοποίηση όχι μόνο του καθαρά εμπορικού τμήματος της εταιρείας αλλά και του 49% του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή του διαχειριστή του δικτύου φυσικού αερίου, την εταιρεία δηλαδή που έχει τις υπεραξίες της συμμετοχής σε κάθε επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου από την Ασία προς την Ευρώπη.
Σε πρώτη φάση
Σε ό,τι αφορά την πρώτη φάση, το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τις αποκρατικοποιήσεις που είναι γνωστές δηλαδή:
- Την πώληση του 49% του Καζίνου της Πάρνηθας
- Τη διάθεση των αδειών για να νέα «φρουτάκια» και το διαδικτυακό στοίχημα
- Την πώληση με εκχώρηση του management της ΤΡΑΙΝΟΣΕ
- Tην πώληση του 66% της εταιρείας Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα
- Την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού
- Την πώληση τουλάχιστον 30% της ΔΕΠΑ
- Τη διάθεση των αδειών του φάσματος συχνοτήτων
- Τη χρονική επέκταση της διαχείρισης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» στη γερμανική Hochtief AG
- Την πώληση του 55,2% που διαθέτει το Δημόσιο στη Λάρκο
- Τις γενικές αρχές για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Το σχέδιο δεν θα περιέχει σαφές χρονοδιάγραμμα για κάθε ενέργεια της κυβέρνησης, αλλά σχεδιασμό για την εκκίνηση κάποιων από τα επιμέρους σχέδια αποκρατικοποίησης για τα έτη από το 2011 έως και το 2013.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr
naftempotiki.gr
Το ελληνικό Δημόσιο έχει εισπράξει από το 1996, που έχει ξεκινήσει να κάνει αποκρατικοποιήσεις, μέχρι και το 2009 δηλαδή σε 15 χρόνια, συνολικά έσοδα 21,6 δισ. και με την ελληνική οικονομία να παρουσιάζει μέσο ρυθμό ανάπτυξης 3,7% του ΑΕΠ στο διάστημα αυτό.
Σήμερα, με την ύφεση να υπολογίζεται στο 3,2% - 3,5% του ΑΕΠ για το 2011 το ελληνικό Δημόσιο δηλώνει έτοιμο να εισπράξει μέσα σε τρία χρόνια 15 δισ. και μέσα στην επόμενη πενταετία το τεράστιο ποσό των 50 δισ. ευρώ.
Σαν να μην έφτανε αυτό ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, σε δηλώσεις του μέσα στο σαββατοκύριακο ανέφερε ότι η αξιοποίηση της ακίνητης
περιουσίας να γίνει σε «συνθήκες αγοράς χωρίς την ιδέα ξεπουλήματος».
Η έκθεση του ΔΝΤ -παρότι υποστηρίζει απόλυτα εκτεταμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων- δεν διστάζει να κρατά επιφυλάξεις για την επιτυχία του ελληνικού εγχειρήματος προγράμματος, τόσο χρονικά όσο και ποσοτικά. Ενώ λοιπόν υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση ενός τόσο μεγαλεπήβολου προγράμματος μπορεί να μειώσει το δημόσιο χρέος κατά 18% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 44 δισ. ευρώ, δεν κρύβει και τις αμφιβολίες του διεθνούς οργανισμού κυρίως για τα ασφυκτικά μικρά χρονικά περιθώρια του προγράμματος. Τούτο δε τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι το πρόγραμμα θα εκτελεστεί και σε «συνθήκες αγοράς» δηλαδή στην ευνοϊκότερη κατά περίπτωση οικονομική συγκυρία για κάθε περιουσιακό στοιχεία που εκποιείται.
Ωστόσο, αναφερόμενη η έκθεση στις ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους ενσωματώνει την απαίτηση για αποκρατικοποιήσεις με συνολικά έσοδα 12,7 δισ. ευρώ δηλαδή 5,5% του ΑΕΠ τη διετία 2011 -2012.
Αν και ο στόχος του ΔΝΤ, δηλαδή το 5,5% του ΑΕΠ ή 12,7 δισ., φαντάζει εφικτός σε σχέση με το 15% του ΑΕΠ (36 δισ. ευρώ) που ζητεί η Ε.Ε. δεν είναι καθόλου εύκολος αφού η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει ποτέ να συγκεντρώσει έσοδα αποκρατικοποιήσεων ύψους άνω των 6 δισ. ευρώ ακόμη και τις καλές ημέρες όταν η ελληνική οικονομία είχε ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης 4% του ΑΕΠ και οι χρηματιστηριακές και μόνο αγορές ζούσαν στιγμές ευφορίας.
Παρ' όλα αυτά το οικονομικό επιτελείο έχει ετοιμάσει και αναμένεται να εγκρίνει την Τρίτη ή το αργότερο τη Τετάρτη ένα γενικό πλάνο αποκρατικοποιήσεων που θα παρουσιάσει ο πρωθυπουργός την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής.
Το σχέδιο θα έχει όπως είναι φυσικό αιχμή την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας η αξία της οποίας υπολογίζεται (χωρίς όμως να έχει καταγραφεί) κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Επίσης θα περιλαμβάνει και μια σειρά από σκέψεις που θα αφορά εισηγμένες και μη εταιρίες του Δημοσίου αλλά και «πακέτα» μακροχρόνιας παραχώρησης σε υποδομές.
Εισηγμένες ΔΕΚΟ
Λύσεις που θα περιλαμβάνουν τη διατήρηση του δημόσιου ελέγχου με περαιτέρω αποκρατικοποίηση αναζητά το οικονομικό επιτελείο για τις αποκρατικοποιήσεις των κερδοφόρων εισηγμένων επιχειρήσεων.
Στην έκθεσή του για την τέταρτη δόση του δανείου, το ΔΝΤ ανεβάζει το ύψος των περιουσιακών στοιχείων των δημοσίων επιχειρήσεων στα 44 δισ. ευρώ και τη σημερινή αξία των μετοχών (χωρίς να υπολογίζεται και η υπεραξία των δικαιωμάτων διοίκησης) στα 8 δισ. ευρώ
Στη ΔΕΗ
τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Εκτός από την έντονη αντίδραση της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, η αξιοποίηση της επιχείρησης συνδέεται με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας η οποία έχει καθυστερήσει υπερβολικά. Επιχείρημα υπέρ της ιδιωτικοποίησης θα είναι ο εκσυγχρονισμός των πεπαλαιωμένων μονάδων που πρέπει να αντικατασταθούν με άλλες νέας τεχνολογίας ώστε το 2013, όταν οι τιμές ρύπων θα αυξηθούν κατακόρυφα, να μπορεί να αντεπεξέλθει στο διεθνή ανταγωνισμό. Μια ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι η αποκρατικοποίηση σε ποσοστό 49% της εταιρείας δικτύου της ΔΕΗ η οποία αναμένεται να συγκεντρώσει έντονο διεθνές ενδιαφέρον αφού η ΔΕΗ κατέχει το ρόλο του κόμβου μεταξύ της Ανατολής με τα Ανατολικά και τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ιταλία. Στον ΟΤΕ
τα πράγματα είναι πιο απλά δεδομένου ότι το ποσοστό που έχει απομείνει στο Δημόσιο (κατέχει σήμερα το 16%) και η έντονη παρουσία της Deutsche Telekom δεν αφήνουν και πολλά ενδεχόμενα για την πλήρη ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού. Μέχρι στιγμής υπάρχει σταθερή θέση για διατήρηση κάποιου ποσοστού δημόσιου ελέγχου της εταιρείας η οποία επιτυγχάνεται ακόμη και αν το ποσοστό του Δημοσίου μειωθεί στο 5%. Στον ΟΠΑΠ εκείνο που σταματά τους υπευθύνους είναι το ενδεχόμενο της πλήρους ιδιωτικοποίησης του κρατικού τζόγου στην Ελλάδα και τη μετατροπή της σε ένα βαλκανικό «Μακάο». Σε πρώτη φάση το Δημόσιο αναμένει έσοδα ύψους 500 -700 εκατ. ευρώ από την ανανέωση των αδειών των παιχνιδιών που εκμεταλλεύεται ο Οργανισμός αλλά και τις νέες άδειες για το ιντερνετικό στοίχημα που θα αποκτήσει μέσω του σχετικού προνομίου που του εκχωρείται από το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση της αγοράς τυχερών παιγνίων.
Τράπεζες
Οι κρατικές τράπεζες από «φιλέτα» τα παλαιότερα χρόνια αποτελούν πλέον� πονοκέφαλο σε ό,τι αφορά την αξιοποίησή τους. Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο το οποίο παρά τη σημερινή χαμηλή αποτίμησή του έχει ως βασικό προνόμιο το εξαιρετικά θετικό ισοζύγιο των καταθέσεών του είναι ένα πρόβλημα για το σε ποια χέρια θα καταλήξει και ποιες θα είναι οι συνέπειες για το υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα.
Η Αγροτική είναι άλλο ένα δύσκολο «σταυρόλεξο». Η διοίκηση θα πρέπει να ξεφορτωθεί μέχρι και το Μάρτιο όλες τις μη τραπεζικές συμμετοχές της τράπεζας (ζωοτροφές, βιομηχανίες τροφίμων, ΕΒΖ) και να ολοκληρώσει την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Ερωτήματα εγείρει επίσης και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων το οποίο αναρωτιέται σε ποια κατηγορία το κατατάσσει το ελληνικό κράτος. Το υπουργείο Οικονομικών βλέπει ως σωτηρία το διαχωρισμό Παρακαταθηκών από τα Δάνεια και την αλλαγή της νομικής της μορφής σε Α.Ε. Από εκεί και πέρα σχεδιάζει να τη βάλει να συμμετάσχει στην κάλυψη της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της ΑΤΕ και στη συνέχεια να τις συγχωνεύσει, ενισχύοντας έτσι κεφαλαιακά την ΑΤΕ και τραπεζικά το ΤΠΔ. Mε αυτό το σχήμα και έχοντας καλύψει και την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που αναμενόταν στα 350-400 εκατ. ευρώ θα μπορέσει να μπει και η Αγροτική Τράπεζα στη λίστα των αποκρατικοποιήσεων τουλάχιστον από το προσεχές έτος.
Λιμάνια
Στο θέμα των 386 μεγάλων και μικρών λιμανιών της χώρας οι πληροφορίες θέλουν αξιοποίηση σε δύο ταχύτητες. Στην πρώτη θα βρεθούν τα λιμάνια στρατηγικής σημασίας που αποτελούν πύλες εισόδους της χώρας.
Στην κατηγορία αυτή μπαίνει για δεύτερη φορά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μετά την αποτυχημένη απόπειρα με την Hutchinson, τα δύο λιμάνια της Αττικής (Λαύριο, Ραφήνα) και τα λιμάνια της Πάτρας της Ηγουμενίτσας του Βόλου και του Αστακού τα οποία προσελκύουν αξιόλογους αριθμούς εμπορευματοκιβωτίων. Στα λιμάνια αυτά, η αξιοποίηση θα γίνει με τη διαδικασία του ΟΛΠ
, δηλαδή τη μακροχρόνια παραχώρηση κυρίως του εμπορευματικού τμήματος του κάθε λιμανιού. Τα υπόλοιπα μικρότερα λιμάνια θα αξιοποιηθούν σε «πακέτα». Αεροδρόμια
Στην ίδια λογική με τα λιμάνια θα αξιοποιηθούν και τα αεροδρόμια. Τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης και του Ηρακλείου τα οποία έχουν μεγάλες ελλείψεις σε υποδομές και υψηλές υπεραξίας θα αναζητήσουν ιδιώτες οι οποίοι θα λειτουργήσουν όπως η Hochtief στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Στα μικρότερα από τα αεροδρόμια θα υπάρξουν κοινές εταιρείες με ιδιώτες να κατέχουν της διοίκησης δύο ή τριών αεροδρομίων σε μια ενιαία γεωγραφική περιοχή.
Fast Track
Παράλληλα όμως με τις μικρότερες αξίες στο χαρτοφυλάκιο της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξουν εξελίξεις και στο πρώτο μεγάλο ακίνητο το οποίο βαίνει προς αξιοποίηση. Τα 6.000 στρέμματα του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού.
Σε σύσκεψη που έγινε την Παρασκευή υπό τον πρωθυπουργό με τη συμμετοχή του υπουργού Επικρατείας αρμόδιου για θέματα ακίνητης περιουσίας, Χάρη Παμπούκη, αποφασίστηκε μέσα στο Απρίλιο να παρουσιαστεί η πρόταση με πολεοδομικούς όρους της αξιοποίησης της έκτασης. Θα οριστούν δηλαδή οι χώροι πρασίνου (είναι σαφές ότι θα προβλέπεται η δημιουργία μητροπολιτικού Πάρκου), οι ελεύθεροι χώροι, τα δίκτυα συγκοινωνιών τηλεπικοινωνιών και η διαχείριση οχημάτων που θα δημιουργηθούν στην περιοχή και φυσικά οι χώροι οικιστικής και εμπορικής εκμετάλλευσης.
Στη συνέχεια θα γίνει νέος διαγωνισμός για την αρχιτεκτονική πλέον μελέτη του χώρου η οποία θα ολοκληρώσει πλέον και την κυβερνητική πρόταση για την αξιοποίηση για την έκταση του Ελληνικού. Αποφασιστικό βέβαια ρόλο στην όλη υπόθεση της αξιοποίησης θα παίξει η ταχεία σύσταση και λειτουργία της εταιρείας Ελληνικό Α.Ε. που έχει περιληφθεί ως διάταξη στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Οι συνθήκες πιέζουν ώστε η νέα αυτή εταιρεία να συσταθεί και να λειτουργήσει ώστε να διευκρινιστεί στις λεπτομέρειές της η περιουσία και έκταση του προς αξιοποίηση ακινήτου στο Ελληνικό. Η ολοκλήρωση αυτής της φάσης θα δώσει και το έναυσμα για πιο ουσιαστικές διαπραγματεύσεις του υπουργού Επικρατείας, Χάρη Παμπούκη, με την Qatar Investment Authority για την αξιοποίηση του Ελληνικού.
Οι πρώτες συναντήσεις της κυβέρνησης με τις επτά τράπεζες
Σήμερα θα γίνουν οι πρώτες συναντήσεις των εκπροσώπων των επτά εμπορικών τραπεζών τις οποίες προσκάλεσε το υπουργείο Οικονομικών για τη δημιουργία των δύο πρώτων «καλαθιών» εμπορικών ακινήτων που θα μπουν άμεσα σε τροχιά αξιοποίησης σε τουριστική, οικιστική και εμπορική χρήση.
Οι εκπρόσωποι των εταιρειών διαχείρισης Real Estate από την Εθνική, την Alpha Bank , την EFG Eurobank , την Πειραιώς, την Emporiki Bank, τη Marfin και την Αγροτική Τράπεζα θα συναντηθούν σήμερα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών προκειμένου να καθορίσουν το σχέδιο δράσης για το ξεκαθάρισμα του κρατικού χαρτοφυλακίου των ακινήτων.Πληροφορίες θέλουν το ένα από τα δύο «πακέτα» που προκριθούν να προορίζεται αποκλειστικά για τουριστική χρήση και το δεύτερο για εμπορική και οικιστική χρήση. Από το χαρτοφυλάκιο για οικιστική αξιοποίηση το Δημόσιο αναμένει την κάλυψη στεγαστικών αναγκών δημοσίων υπηρεσιών, εξοικονομώντας ένα μέρος από τα περίπου 500 εκατ. ευρώ που δαπανά κάθε χρόνο το Δημόσιο για ενοίκια.
Παρότι το χρονοδιάγραμμα είναι ιδιαίτερα στενό οι εκπρόσωποι των τραπεζών φιλοδοξούν να έχουν ολοκληρώσει τη δουλειά τους έγκαιρα. Τούτο διότι, εκτός από το ρόλο του συμβούλου διαχείρισης, το Δημόσιο τους επιφυλάσσει και ρόλο συμβούλου πώλησης αφού σε δεύτερη φάση σε σχήματα με μεγάλες ξένες τράπεζες θα αναζητήσουν και αγοραστές για τα ακίνητα του Δημοσίου.
Η δημιουργία καλαθιών ακινήτων θα προέλθει από ακίνητη περιουσία που έχουν τα χαρτοφυλάκια αρχικά της ΚΕΔ Α.Ε., της Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε. και της Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. Στη συνέχεια αναμένεται να επεκταθεί όμως και στα ακίνητα που διαθέτουν δημόσιοι οργανισμοί και μη εισηγμένες δημόσιες επιχειρήσεις, ώστε να υπάρξει συνολική καταγραφή και αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας.
Θα συνεχιστεί και το 2012 και το 2013 και το 2014 αλλά και το 2015 μέχρις ότου εξαντληθεί η αξιοποιήσιμη δημόσια ακίνητη περιουσία.
Μεγάλο κεφάλαιο, το οποίο όμως δεν αναμένεται να λυθεί με οριζόντιες ρυθμίσεις, είναι και το θέμα των καταπατημένων ακινήτων του Δημοσίου. Σύμφωνα με έρευνα, που είχε κάνει στις αρχές της δεκαετίες του 2000 ο τότε υπουργός Οικονομικών, περίπου το 40% από τα 90.000 στρέμματα του Δημοσίου έχουν υποστεί μερική ή ολική καταπάτηση από ιδιώτες.
Το πρώτο βήμα για το ξεκαθάρισμα, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, θα είναι η χορήγηση τίτλων ιδιοκτησίας σε εκτάσεις όπου υπάρχουν σήμερα ολόκληρες πόλεις παλιννοστούντων στους οποίους επί δεκαετίες δεν έχουν χορηγηθεί τίτλοι ιδιοκτησίας. Οι περιπτώσεις αυτές θα ξεκαθαριστούν μέσα από το χαρτοφυλάκιο της ΚΕΔ και στη συνέχεια θα αποδοθούν -έναντι εύλογου τιμήματος- νέες άδειες ιδιοκτησίας.
Η ΔΕΠΑ
Η ΔΕΠΑ που βρίσκεται από το 2003 σε τροχιά αποκρατικοποίησης θα πρέπει να συμφωνήσει με τους μεγάλους ομίλους από τη Γαλλία οι οποίοι ενδιαφέρονται ότι θα συμμετέχουν ενεργά και στα διευρωπαϊκά project που έχει κερδίσει η εταιρεία. Στην κατεύθυνση αυτή σχεδιάζεται η αποκρατικοποίηση όχι μόνο του καθαρά εμπορικού τμήματος της εταιρείας αλλά και του 49% του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή του διαχειριστή του δικτύου φυσικού αερίου, την εταιρεία δηλαδή που έχει τις υπεραξίες της συμμετοχής σε κάθε επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου από την Ασία προς την Ευρώπη.
Σε πρώτη φάση
Σε ό,τι αφορά την πρώτη φάση, το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τις αποκρατικοποιήσεις που είναι γνωστές δηλαδή:
- Την πώληση του 49% του Καζίνου της Πάρνηθας
- Τη διάθεση των αδειών για να νέα «φρουτάκια» και το διαδικτυακό στοίχημα
- Την πώληση με εκχώρηση του management της ΤΡΑΙΝΟΣΕ
- Tην πώληση του 66% της εταιρείας Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα
- Την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού
- Την πώληση τουλάχιστον 30% της ΔΕΠΑ
- Τη διάθεση των αδειών του φάσματος συχνοτήτων
- Τη χρονική επέκταση της διαχείρισης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» στη γερμανική Hochtief AG
- Την πώληση του 55,2% που διαθέτει το Δημόσιο στη Λάρκο
- Τις γενικές αρχές για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Το σχέδιο δεν θα περιέχει σαφές χρονοδιάγραμμα για κάθε ενέργεια της κυβέρνησης, αλλά σχεδιασμό για την εκκίνηση κάποιων από τα επιμέρους σχέδια αποκρατικοποίησης για τα έτη από το 2011 έως και το 2013.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr
naftempotiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου