Η κοινή επιστολή, την οποία έστειλαν στον προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρόμπει, τόσο ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, όσο και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ζητώντας «να φύγει ο Καντάφι και η αυλή του από τη Λιβύη», δεν προκάλεσαν μόνο την έκπληξη της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ, αλλά αίσθηση σε διεθνές επίπεδο για την ακόμη πιο σκληρή γραμμή την οποία ακολουθούν, οι Βρετανοί και κυρίως οι Γάλλοι, οι οποίο τα τελευταία χρόνια είχαν πραγματοποιήσει ανοίγματα προς το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι.
Η στάση της Βρετανίας και της Γαλλίας απέναντι στον Λίβυο ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι υπερβαίνει κατά πολύ τα στενά όρια της τυποποιημένης στάσης του δυτικού κόσμου απέναντι στις εξελίξεις.
Μάλιστα η Γαλλία προχώρησε και στην πολιτική αναγνώριση των αντικαθεστωτικών δυνάμεων, αφού η γαλλική προεδρία ανακοίνωσε ότι αναγνωρίζει το Λιβυκό Εθνικό Συμβούλιο, ως τον μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του λαού της Λιβύης και μάλιστα σε μία συγκυρία που οι κανταφικές δυνάμεις αντεπιτίθενται και ο Καντάφι νιώθει μεγαλύτερη αισιοδοξία για την τελική επικράτηση. Η Βρετανία από την πλευρά της χαρακτηρίζει τα μέλη του Λιβυκού Εθνικού Συμβουλίου, ως «έγκυρους συνομιλητές».
Σχέσεις και συγκρούσεις
Η Γαλλία και η Βρετανία είναι δύο ευρωπαϊκά κράτη, που συνολικά και παραδοσιακά δεν είχαν τις καλύτερες των σχέσεων με την Λιβύη του Καντάφι. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι τα τελευταία δέκα χρόνια, τόσο το Παρίσι, όσο και το Λονδίνο φρόντισαν να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με την Τρίπολη και με τον Μουαμάρ Καντάφι. Η βελτίωση των σχέσεων της Γαλλίας και της Βρετανίας με το καθεστώς του Καντάφι υπήρξε προφανές ότι αποτέλεσε το όχημα για την εξυπηρέτηση κολοσσιαίων συμφερόντων τα οποία είτε αφορούν στις πλούσιες πετρελαιοπηγές της Λιβύης, είτε στις ευκαιρίες που τελικά δόθηκαν για σημαντικές επενδύσεις.
Το 1998 ο Μουαμάρ Καντάφι είχε βρεθεί στο στόχαστρο της Βρετανίας, αφού το καθεστώς του είχε κατηγορηθεί ότι ευθυνόταν για την έκρηξη στην πτήση 103 αεροσκάφους της Pan Am με απολογισμό 270 νεκρούς στο Λόκερμπι της Σκωτίας.
Όμως, το 2004, η Βρετανοί και συγκεκριμένα ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ήταν εκείνοι, οι οποίοι πραγματοποίησαν το «μεγάλο άνοιγμα» για λογαριασμό της Δύσης προς τον Καντάφι, ο οποίος έστω και ετεροχρονισμένα ανέλαβε την ευθύνη για το συμβάν με το αεροσκάφος της Pan Am. Η συνάντηση του Τόνι Μπλερ με τον Καντάφι, ήταν εκείνη, η οποία άνοιξε τον δρόμο για την μαζική διείσδυση πολυεθνικών πετρελαϊκών εταιρειών στη Λιβύη. Κυρίως, όμως, διαδραμάτισε τεράστιο ρόλο σε ότι είχε να κάνει με την απόφαση της Ουάσιγκτον το 2006 να επαναφέρει τις διπλωματικές της σχέσεις με την Τρίπολη. Αυτό συνέβη 20 χρόνια μετά από την απόφαση του τέως προέδρου των ΗΠΑ Ρήγκαν για την διεξαγωγή της στρατιωτικής επιχείρησης με την κωδική ονομασία «El Dorado Canyon» με αφορμή την έκρηξη, το 1986, σε αμερικανική ντισκοτέκ στο Βερολίνο, η οποία είχε αποδοθεί στον Καντάφι. Το 1999 ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας Ρόμπερτ Κουκ, με δηλώσεις του έκανε λόγο για άνοιγμα του δρόμου προς την επαναφορά των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Τρίπολη, αφού η Λιβύη είχε προχωρήσει στην καταβολή αποζημίωσης για τη δολοφονία γυναίκας αστυνομικού στο Λονδίνο το 1984, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης κατά του Καντάφι από σφαίρα, η οποία προερχόταν από την πρεσβεία της Λιβύης.
Βέβαια, το «άνοιγμα» Μπλερ προς τον Καντάφι και η διάθεση του Καντάφι για επαναπροσδιορισμό των σχέσεων με τη Δύση, δεν εξασφάλισαν πάντοτε την ομαλότητα στις σχέσεις Βρετανίας και Λιβύης. Για παράδειγμα το 2009 ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν είχε πραγματοποιήσει δημόσια τοποθέτηση υπέρ της απαίτησης αποζημιώσεων από τη Λιβύη για την υπόθεση αποστολής εκρηκτικών υλών από την Τρίπολη προς τα μέλη του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA).
Ο γιος του Μουαμάρ Καντάφι απάντησε άμεσα δηλώνοντας ότι θα απορρίψει οποιοδήποτε αίτημα για την καταβολή αποζημιώσεων. Ιδιαίτερη αξία έχει επίσης η υπενθύμιση ότι τα τελευταία χρόνια επαναπροσδιόρισαν τον ρόλο τους στην πετρελαιοπαραγωγό Λιβύη, οι βρετανικοί πετρελαϊκοί κολοσσοί, όπως για παράδειγμα η BP, η οποία επανήλθε στην Λιβύη το 2007 έπειτα από 30 χρόνια απουσίας, έχοντας υποσχεθεί, μάλιστα, τότε σημαντική επένδυση. Την ίδια χρονικά ο Καντάφι σύνηψε σημαντικές συμφωνίες με τη Δύση και κυρίως με την Βρετανία για την αγορά οπλικών συστημάτων και συγκεκριμένα πυραύλων και αντιαεροπορικών συστημάτων. Το 2007 η Λιβύη και η Βρετανία υπέγραψαν σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας, το οποίο περιελάμβανε και τη δημιουργία τοπικής βιομηχανίας.
Ένα επίσης από τα τελευταία επεισόδιο στο σίριαλ των σχέσεων της Βρετανίας με τη Λιβύη και μάλιστα σε ότι έχει να κάνει με τα πρόσφατα αιματηρά γεγονότα στην βορειοαφρικανική χώρα διαδραματίστηκε με την παραίτηση του διευθυντή του London School of Economics Χάουαρντ Ντέιβις εξαιτίας των σχέσεων του Πανεπιστημίου με τον Καντάφι και κυρίως εξαιτίας της απόφασής του να δεχθεί δωρεά από τον γιό του Μουαμάρ Καντάφι για το εκπαιδευτικό ίδρυμα ύψους 300.000 λιρών, δηλαδή 350.000 ευρώ, αλλά και της απόφασής του να συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των χρηματοπιστωτικών θεσμών στη Λιβύη.
Οι επαφές με τη Δύση και η CIA
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η υλοποίηση του σχεδίου επαναφοράς των σχέσεων Καντάφι – Δύσης ξεκίνησε το 2003 και «εγκέφαλος» του υπήρξε ο στενός συνεργάτης του Λίβυου ηγέτη υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης Μούσα Κούσα. Λέγεται , ότι εκείνη την περίοδο ο Μούσα Κούσα είχε διαδοχικές επαφές με στελέχη της CIA, με στόχο την επαναφορά των διπλωματικών σχέσεων με την Ουάσιγκτον. Κρίνοντας από το αποτέλεσμα, πιθανότατα αυτές οι μυστικές επαφές διαδραμάτισαν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο σε ότι είχε να κάνει με την αποδοχή από την Ουάσιγκτον του Μουαμάρ Καντάφι το 2006. Μία από τις προτάσεις του Καντάφι προς τους Αμερικανούς ήταν η εκμετάλλευση των πλούσιων πετρελαιοπηγών στη Λιβύη, όπως επίσης και ο τερματισμός του υποτιθέμενου πυρηνικού προγράμματος της βορειο – αφρικανικής χώρας. Όμως, υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο, το οποίο πρέπει να προβληματίσει.
Ένα από τα επιχειρήματα του Καντάφι αναφορικά με την ανθρωπογεωγραφική προσέγγιση των αντικαθεστωτικών είναι ότι «πρόκειται για μέλη της Αλ Κάιντα». Αυτό το επιχείρημα ο Λίβυος ηγέτης το έχει επαναλάβει ουκ ολίγες φορές και μία από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις είναι η συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα στο Βρετανικό δίκτυο BBC. Πόσοι γνωρίζουν, όμως, ότι μία από τις δεσμεύσεις του Καντάφι ήταν και η συλλογή πληροφοριών για την Αλ Κάιντα τις οποίες θα παρέδιδε ο
Λίβυος ηγέτης στους Αμερικανούς και στους Βρετανούς; Κάπως έτσι εξηγείται επαρκώς η ραγδαία βελτίωση των σχέσεων της Λιβύης με τον βρετανικό και αμερικανικό παράγοντα μετά το 2003.
Το παράδειγμα της Γαλλίας
Το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο της Λιβύης μετά την απόφαση της Γαλλίας να αναγνωρίσει επίσημα ως συνομιλητές τους αντικαθεστωτικούς, μετέδωσε ότι υπάρχει ανοικτό το ενδεχόμενο να διακοπούν οι διπλωματικές σχέσεις Τρίπολης – Παρισιού. Μάλιστα λέγεται έντονα ότι η Γαλλία σχεδιάζει να στείλει στην Βεγγάζη, η οποία είναι η έδρα των αντικαθεστωτικών, πρεσβευτή της, τις επόμενες ημέρες, γεγονός που έχει προκαλέσει την οργή της Τρίπολης.
Ωστόσο το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο της Λιβύης μετέδωσε ακόμη ότι επίκεινται αποκαλύψεις, οι οποίες θα επιφέρουν την πτώση του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και δικαστική του δίωξη, και οι οποίες θα σχετίζονται με την χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας.
Τι μπορεί να γνωρίζει ο Καντάφι; Πως από την βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στο κανταφικό καθεστώς και στο Παρίσι, επί των ημερών του Σαρκοζί μάλιστα, φθάσαμε σήμερα στο αίτημα της Γαλλικής Προεδρίας ώστε «να φύγει ο Καντάφι»;
Το 2007, αναλυτές και παρατηρητές των διεθνών εξελίξεων απέδιδαν «πολιτικό θάρρος» στον Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος μόλις είχε αναλάβει τα καθήκοντά του ως πρόεδρος της Γαλλίας. Τον Δεκέμβριο του 2007, ο Λίβυος ηγέτης Μουαμάρ Καντάφι επισκέφτηκε το Παρίσι, γεγονός, το οποίο θύμιζε σε όλους την συνάντηση, με τη μεσολάβηση του Ανδρέα Παπανδρέου, ανάμεσα στον Καντάφι και στον Σοσιαλιστή ηγέτη Φρανσουά Μιτεράν στην Κρήτη το 1984. Εκείνοι, ίσως, οι οποίοι ξέχασαν τη συνάντηση Μιτεράν – Καντάφι, ήταν οι Γάλλοι Σοσιαλιστές, οι οποίοι αντέδρασαν έντονα στις πρωτοβουλίες Σαρκοζί. Εκείνη την περίοδο στην επικαιρότητα βρισκόταν των θέμα των Βουλγάρων νοσοκόμων που κρατούνταν στη Λιβύη και τις οποίες οι λιβυκές αρχές είχαν καταδικάσει μαζί με έναν Παλαιστίνιο γιατρό σε θάνατο.
Πάντως η αλήθεια είναι ότι ο Νικολά Σαρκοζί εξακολουθεί και εκπλήσσει του πάντες. Όπως συνέβη σήμερα, σε ότι έχει να κάνει με την νομιμοποίηση, ως επίσημων συνομιλητών, των αντικαθεστωτικών, έτσι και το καλοκαίρι του 2007 ο προγραμματισμός του ταξιδιού του στη Λιβύη, είχε προκαλέσει αίσθηση και ερωτήματα για τον ρόλο, τον οποίο τελικά διαδραμάτιζε η Γαλλία ως κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ). Το καλοκαίρι του 2007 ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί είχε φτάσει στη Λιβύη και είχε υπογράψει από κοινού με τον Μουαμάρ Καντάφι πέντε συμφωνίες, οι οποίες αφορούσαν στους τομείς της Άμυνας, της Ασφάλειας και της αφαλάτωσης υδάτων, προκαλώντας τότε, όπως ακριβώς και σήμερα, νευρικό κλονισμό στο Βερολίνο. Ο όγκος των συμφωνιών ανάμεσα στη Γαλλία και στη Λιβύη, άγγιζε το ποσό των 10 δισ. ευρώ, γεγονός που είχε επίσης προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις και στο εσωτερικό της Γαλλίας. Και επειδή σήμερα, οι αεροπορικές επιδρομές από τις δυνάμεις του Καντάφι εναντίων των καθεστωτικών είναι συνεχείς, καλό είναι να υπενθυμιστεί ότι το πακέτο της συμφωνίας ανάμεσα στο Παρίσι και στην Τρίπολη περιλάμβανε και την αγορά 21 γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών από τη Λιβύη.
Εκτός από τον προβληματισμό της Δύσης για τα όσα συμβαίνουν όχι μόνο σήμερα στη Λιβύη, αλλά γενικότερα στον βορειο – αφρικανικό χώρο και στον Αραβικό χώρο, τι έχει αλλάξει σήμερα και ο Σαρκοζί εμφανίζεται ως ο «πρωτοπόρος» στον επαναπροσδιορισμό, άρδην, των σχέσεων του δυτικού κόσμου και της Ευρώπης απέναντι στον συνταγματάρχη Καντάφι;
Πως ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος ανέλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες για τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεων Παρισιού – Τρίπολης το 2007, έφτασε στο σημείο λίγο πριν από την αναγνώριση των αντικαθεστωτικών να σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, εισήγηση προς τους Ευρωπαίους εταίρους για «χειρουργικό βομβαρδισμό» στη Λιβύη; Και πόσο στενές υπήρξαν οι σχέσεις Καντάφι – Σαρκοζί τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια, ώστε ο Λίβυος ηγέτης να έχει στην κατοχή του στοιχεία για «ύποπτη» χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του Νικολά Σαρκοζί; Τι άλλο, εκτός από τα τετριμμένα για «άμεσο τερματισμό των ένοπλων συγκρούσεων στη Λιβύη» συζήτησαν ο Γάλλος Πρόεδρος με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα στην τηλεφωνική συνομιλία, που είχαν στις 24 Φεβρουαρίου;
www.newscode.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου